yatra

श्री सो.डी.माहात्म्य  अध्याय पहिला  कैलास पर्वतावर शंकर पार्वती बसलेले आहेत. मुलं सुद्धा त्यांच्या त्यांच्या उद्योगात . समोर नंदी नेहेमीप्रमाणे आळसावलेलाय . आज अचानक पार्वतीला प्रश्न पडलाय,  म्हणाली " हे नाथ, हे मी काय बघतीये. गेले काही दिवस अचानक पृथ्वी वरचे मळभ हटलंय . सगळं कसं स्वच्छ , सुंदर , निर्मळ. हे अचानक असं कसं काय घडलं नाथ ? " शंकरांच्या चेहऱ्यावर हलकेच स्मित उमटलं. म्हणाले " उमा, मी बघतोय , गेले काही दिवस तुझं तुझ्या लाडक्या पृथ्वीकडे फारसं लक्ष नाहीये . फेसबुक वापरणं सोडून नाही ना दिलंस." "नाही हो स्वामी . आत्ताच नवीन पोस्टला लाईक करून आले. पण खरं आहे तुमचं. " पार्वती म्हणाली. " गेले ४०-४५ दिवस  देवळातली गर्दी कमी झाल्याने , मानवाकडे आणि पर्यायाने पृथ्वी कडे थोडं दुर्लक्षच झालं माझं. गजानन आणि कार्तिक देखील मला म्हणाले.  सध्या त्यांचं देखील काम बरंच कमी झालंय . म्हणूनच विचारतीये नाथ , हे असं कसं काय घडलं ? मानवापुढील सर्व समस्या सुटल्या काय ? की तो खरंच शहाणा झाला? सांगा..  स्वामी मला लवकर सांगा. नाहीतर मी गुगलवर शोधेन हं "

एक टिपिकल सकाळ . डोळ्यांवर अजूनही असलेली झोप. कोणीतरी हाका मारून उठवतय , आपल्याला उठवत नाहीये , पण नाईलाज आहे. कसबस उठुन अर्धवट झोपेत ब्रश सुरु झालाय आणि तिकडे रेडियोवर 'भुले बिछडे  गीत' सुरु झालंय , लता गातीये कधी  ' राजा की आएगी बरात  ... '  तर कधी 'बरसात मे  हमसे मिले तुम ... ' . सत्तरच्या दशकात जन्मलेल्यांच्या आणि सकाळची शाळा असलेल्यांच्या घरातल हे अगदी रोजचं दृश्य. सकाळपासुन सुरु झालेला रेडिओ हा रात्री छायागीत , बेला के फुल ऐकुनच बंद व्हायचा.  त्याकाळी रेडिओ हा मध्यम आणि निम्न मध्यमवर्गाच्या आयुष्याचा अगदी अविभाग्य घटक . नंतर साधारण ७८ ,७९ च्या  सुमारास घरात टेलिव्हिजनचे आगमन झाले . अचानक इतके दिवस नुसती ऐकलेली गाणी प्रत्यक्ष दिसायला लागली. रेडिओमुळे  गाण्यांचं संगीत , गायक आवडायचे  आणि आता प्रत्यक्ष चित्रीकरण बघुन पडद्यावरचे कलाकार आवडू लागले. हळूहळू रेडिओ मागे पडायला लागला. तरीही सकाळी रेडिओ हा हवाच , त्यामुळे 'भुले बिछडे  गीत' ऐकू येतंच होतं . नंतर पुढे  उच्च  शिक्षणासाठी घरापासून दूर गेल्यावर अचानक रेडिओ पुन्हा एकदा मेन स्ट्रीम मध्ये आला  

आज कोअर झोनची सफारी. मागिल भागात सांगितल्यानुसार , ५ वाजताच उठून सफारी गेट बदलून घेण्यासाठी साहेबांना भेटण्यासाठी गेलो . तिथे counter वर असलेल्या मैडमनी लगेच पावती दिली , शिवाय  photography लेन्सचे पैसे भरले. २५० mm जास्त मोठ्या लेन्स असल्यास २५० रु . भरावे लागतात , फक्त  कोअर झोन साठी . हा नियम मला थोडा विचित्र वाटला , पण शासनाचे काही नियम हे असेच आतर्क्य असतात. सफारी जीपवाले लवकरच आले होते . तिसर्या , चौथ्या  नंबरवर आमच्या गाड्या होत्या. सुदैवाने आम्हाला कालचाच driver मिळाला , म्हटले चला …. नशीब चांगलाय , आम्ही काल जसे तसेच बसलो , कालच्या लकी सीटवर . उगाच कालच्या लकी setup  मध्ये काही बदल नको . बरोबर ६.३० वाजता आम्ही आंत शिरलो. गाईडच्या सल्ल्यानुसार गाड्या वेगवेगळ्या दिशांना जाऊ लागल्या . जसजसे आतमध्ये जाऊ लागलो तसतसा एक बदल जाणवला , बफरच्या मानाने जंगल कमी घनदाट होतं . थोडं आश्चर्यच वाटलं . जास्त मोकळं  , गवताळ आणि वाघांच्या अस्तित्वाच्या खुणा दाखवणारं .  थोड्याच वेळांत , गाईडने गाडी थांबवायला सांगितली , "बघा , वाघाच्या पायाचे ठसे . ताजेच दिसतायत , म्हणजे नुकताच इकडुन गेल

थोडं ताडोबाविषयी . ताडोबाचे (भारतातल्या सगळ्याच  टायगर रिसर्व ) २ भाग पडतात . बफर आणि कोअर  झोन. नावाप्रमाणेच कोअर  झोन हा वाघांच्या दृष्टीने अतिशय महत्वाचा इथे कोणत्याही प्रकारच्या मानवी अतिक्रमणाला बंदी . वाघाचे  वास्तव्य , शिकार , विश्रांती आणि प्रजनन साधारण ह्या भागात असते . बफर झोन हा  कोअर  च्या बाहेरचा अंदाजे १० किमी पर्यंत , पण संरक्षित . इथे काही भागात मानवी वस्ती , रस्ते असतात . ताडोबाचा कोअर  हा जवळपास ६२६ sq . km आणि बफर ११०१ sq km ( जंगल ७०० sq km आणि जंगल नसलेला ४०१ sq km ). बफर झोनच्या सफारीसाठी आरक्षण करता येत नाही , तिथे (गेट) वर त्या त्या वेळेस जाऊन करावे लागते . कोअर  सफारी साठी आधीच आरक्षण करावे लागते . दोन्ही ठिकाणी सकाळी ६.३० (उन्हाळ्यामध्ये ६.००) आणि दुपारी ३.०० वाजता मर्यादित गाड्या आंत सोडतात. गाडीत फक्त ६ पर्यटक + १ गाईड + ड्रायव्हर एवढेच प्रवासी. गाडीतून खाली उतरायला बंदी . ताडोबाला खालील प्रमाणे गेट्स आहेत . मोहोरली - सगळ्यात जुने आणि लोकप्रिय . बाहेर भरपूर Resorts , हॉटेल्स. MTDC चे गेस्ट हाऊस अक्षरश: गेटच्या बाहेर ५०० मि. वर . सकाळ आणि संध्याकाळ प्रत्ये

जसजसा माझा Flight चा दिवस जवळ येत होता , तसतशी माझी हुरहूर वाढत चालली होती . एक तर मी जवळपास ६ महिन्यांनी घरच्यांना भेटणार होतो , जरी Skype वर जवळजवळ रोज भेटणं होत होतं तरी प्रत्यक्ष भेटणं वेगळंच . दुसरे म्हणजे ताडोबा खुणावत होता . दरम्यान इतर तयारी सुद्धा जोरात चालू होती . Driving खालोखाल माझा दुसरा शौक म्हणजे Photography . माझ्याकडे ७० -३०० mm ची लेन्स  आहे पण birding साठी ही कमी पडेल असं वाटलं , तेव्हा Reantal लेन्सचा शोध लागला . त्यांच्याशी बोलून Tamron १५०-६०० mm , Nikon head  लेन्स आरक्षित केली . मला हा पर्याय फारच आवडला. स्वस्त आणि मस्त . आता पुणे- शेगांव - ताडोबा- पुणे route नक्की करण्याचे काम सुरु केलं . बर्याच अभ्यासानंतर खालील route नक्की केला . पुणे- अहमदनगर - औरंगाबाद - जालना - देऊळगाव राजा - खामगाव - शेगांव - वर्धा - वरोरा - ताडोबा (मोहोरली गेट ) ताडोबा (मोहोरली गेट ) - वणी - यवतमाळ - कारंजा लाड - मेहकर - सिंदखेड राजा -जालना - औरंगाबाद - अहमदनगर -पुणे जवळपास सगळी तयारी झाली होती , अगदी कमीतकमी कपडे (म्हणजे अंगावर नाही , bag मध्ये ) घ्यायचे ठरवून hand bags भरुन झाल्

सहा महिन्यापूर्वी साधारण मे महिन्यात माझी पुण्याला चक्कर झाली होती तेव्हा मी एक नवीन प्रकार बघितला . माझ्या घराजवळ zoomcar असं  लिहिलेल्या काही गाड्या बघितल्या . माझी उत्सुकता चाळवली , थोडा अधिक शोध घेता कळले कि हि एक Car Rental site आहे आणि सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे Self Drive . At Last ... भारतामध्ये Self Drive कार सुरु झाल्या . पण त्यावेळेस मला जास्त वेळ नसल्यामुळे मी फार काही पुढे बघितले नाही . पण आता अचानक माझ्या डोक्यात एक विचार आला  Why not drive to Tadoba ? पटकन अंतर चेक केलं . पुणे  - ताडोबा साधारण ७५० किमी . Not Bad , manageable. विकांताला बाईसाहेबांशी बोलताना प्रस्ताव मांडला . पहिली प्रतिक्रिया " वेडा आहेस का? " पहिला धक्का ओसरल्यावर  पुढचे प्रश्न  "इतक्या लांब Drive ? जमणार आहे का ? मुलं आहेत बरोबर  , त्यांना जमणार आहे का? कंटाळतील ती . आई बाबा आहेत . बाबांच्या गुडघ्यांना त्रास होईल इतका वेळ बसून . " झालं … आमच्या फुग्याला टाचणी बसली . मी एवढ्या Bouncers ची अपेक्षा केली नव्हती . बरेच दिवस लांब राहत असल्यामुळे अश्या bouncy / उसळत्या खेळपट्टी वर खेळण्याचा स